Aleksander Dagnan

[monty_python77]

Prośba do specjalistów w zakresie walk w l. 1914-1915 w rejonie Podkarpacia. Szukam informacji o Aleksandrze Dagnanie, który był w Tarnowie działaczem niepodległościowym jeszcze przed wojną. Wg zapisu księdza w metryce ginie "trafiony kulą w czoło" 7 lutego 1915 r. pod WOLĄ GÓRZANSKĄ. Był wówczas kadetem ck 24. pp. Czy mogę prosić o jakieś szczegóły, co to były za walki w tym rejonie i czy ck 24. pp faktycznie był tam obecny?

[KG]

Zapis „Listy strat” nr 169 z 29.04.1915 jest mniej precyzyjny:
Dagnan Alexander, Kdt. i.d.Res., IR. Nr. 24, 8. Komp., tot (7.-28./2.1915)
Według zestawienia z II tomu Österreich-Ungarns letzter Krieg połowa IR.24 znajdowała się w składzie 59. IBrig. (czyli zgodnie z pokojowym przyporządkowaniem) w ID.43.
Z map do II tomu (15.02.1915, 26.02.1915, 2.03.1915) wynika, że w lutym dla tej dywizji był to pas w rejonie Woli Górzańskiej. O walkach 43. dywizji - w tomie II, od str. 133.

[Trotta]

połowa IR.24 znajdowała się w składzie 59. IBrig. (czyli zgodnie z pokojowym przyporządkowaniem) w ID.43.

Jak na złość, w tym okresie sztab dywizji stał się wtedy sztabem korpusu (Korps Schmidt) i dziennik dywizyjny takoż - więc nie mam zapisów, co robiły pułki 43.LITD w lutym.
Mam dane tylko dla 30 stycznia. Dywizja miała dwie brygady, 58. i 59., a 24.IR był podzielony pomiędzy nie, po jednym batalionie w każdej brygadzie. Niestety, nie wiadomo, który był w której (a skoro wiemy, że Kd.i.R. Dagnan służył w 8. kompanii, to powinien znajdować się w II batalionie). Oba bataliony dzień później były w odwodzie dywizji w Łopience. Front dywizji przebiegał wówczas od Woli Górzańskiej po rejon Manyłowej. Można jeszcze sprawdzić w monografiach IR.42 i IR.94, ich pododdziały walczyły w okolicy (jeden baon z IR.94 był nawet podporządkowany 59. Brygadzie).

[monty_python77]

Oczywiście ogromnie dziękuję za te informacje. Przy okazji Dagnana nurtuje mnie pytanie, dlaczego nie udało mu się dostać do Legionów, tak jak to się udało jego wielu kolegom, jak i wychowankom (przez kilka miesięcy Dagnan był komendantem "Strzelca" w Tarnowie). W 1914 r. miał 22 lata. Czy mam rozumieć, że on, jako kadet rezerwy, miał już obowiązkową służbę w ck armii odbytą, ale został powołany pod broń w momencie wybuchu wojny? I pewnie od tej służby nie udało mu się wywinąć? Czy to możliwy scenariusz?

[Trotta]

Hmm, w szematyźmie Dagnana nie widzę, czyli zapewne został kadetem dopiero w czasie wojny...

Czy wiadomo, gdzie Dagnan miał swojszczyznę? Ciekawe, jak znalazł się w kołomyjskim pułku. Może z jakichś powodów w Legionach go nie chcieli? Np. ze względu na pochodzenie, jeśli dobrze się go domyślam; mogło wystarczyć, że ktoś na początku przy werbunku robił mu kłopoty i armia zdążyła go odnaleźć? Niby ze względu na działalność w Strzelcu trudno to sobie wyobrazić. A może z jakichś, np. politycznych powodów, wcale do Legionów nie chciał, nawet mimo działalności w Strzelcu?

[KG]

Sama chęć nie wystarczała. Jeszcze trzeba było być wolnym od powinności wobec armii a.-w.
Czy był on spokrewniony z właścicielem młyna parowego w Tarnowie Stanisławem Dagnanem, zasłużonym w czasie II wojny w ratowaniu Żydów, podobnie jak jego syn Bolesław, przedsiębiorca z Piwnicznej?

[Trotta]

Gdyby był w służbie i był kadetem, powinien wyjść w schematyzmie. A nie wyszedł.

Opcja, że upomniała się o niego armia, jest najbardziej prawdopodobna. Moje propozycje to tylko próba wymyślenia innych teorii, które mogłyby coś tu tłumaczyć.

[KG]

W tym wieku to zapewne do regularnego wojska był przynależniony.
A kołomyjski?– może ze względu na trudności rekrutacyjne pułku po wybuchu wojny.

[monty_python77]

Dziękuję za zainteresowanie tą postacią. Aleksander Dagnan urodził się w Tarnowie w 1892 r. Przepraszam, że wcześniej tego nie uściśliłem. Tak, to jest ta rodzina Dagnanów od młyna, który dzisiaj straszy w centrum miasta. Aleksander był komendantem " Strzelca" w Tarnowie w ostatnich miesiącach przed wojną, w 1914 r. Miał pseudonim "Srogi". Faktycznie zaskakujący ten jego akces do 24. pp.