Książkowe i archiwalne wojaże

Publikacje książkowe
Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Książkowe i archiwalne wojaże

Post autor: Stani » 14 lut 2023, 12:57

Historia żołnierza-fotografa Tadeusza Rożka (1897-1940), jednego z wielu Polaków, których losy spięte były światowym konfliktem zwanym Wielką Wojną,...

Dobry album, tanio jest tutaj > https://allegro.pl/oferta/tadeusz-rozek ... 2804209429
polecam.

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 15 lut 2023, 21:03

Helena Deutsch, Konfrontacja z samą sobą - epilog
https://allegro.pl/oferta/konfrontacja- ... 2862218227
---
Autorka dorastała w Przemyślu, studiowała i pracowała (1912 - 1918) we Wiedniu,też jako lekarka wojskowa,
cytat ze str. 129:
... Poprzez tę bolesną empatię zrozumiałam, że nie ma większego cierpienia niż poniżenie godności osobistej. Leżącym na twardych wojskowych siennikach chorym całe otoczenie przypominało, że powinni byli zginąć bohaterską śmiercią w walce za ojczyznę zamiast pławić się we własnych cuchnących ekstrementach. Nie mogłam pomóc tym umierającym żołnierzom i nie potrafiłam znieść ich losu. Zachowałam ich na zawsze w pamięci jako uosobienie potwornego cierpienia ludzkości...

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 15 lut 2023, 22:08

Alojzy Trojanowski, Żołnierskie pamiętniki 1914-1918
https://allegro.pl/oferta/zolnierskie-p ... 2950194175
---
Też godne uwagi i przeczytania, zawiera liczne skany ówczesnych dokumentów autora.

W germanizmach zauważyłem:
Str. 32, przypis 54 - Vergätterung = Vergatterung
Str. 51, przypis 91 - Zugfürer = Zugführer
Str. 143, przypis 243 - fernich = fenrich

Incubus
Posty: 403
Rejestracja: 05 cze 2018, 13:05

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Incubus » 15 lut 2023, 22:17

Stani pisze:
15 lut 2023, 21:03
Helena Deutsch, Konfrontacja z samą sobą - epilog
https://allegro.pl/oferta/konfrontacja- ... 2862218227
---
Autorka dorastała w Przemyślu, studiowała i pracowała (1912 - 1918) we Wiedniu,też jako lekarka wojskowa,
cytat ze str. 129:
... Poprzez tę bolesną empatię zrozumiałam, że nie ma większego cierpienia niż poniżenie godności osobistej. Leżącym na twardych wojskowych siennikach chorym całe otoczenie przypominało, że powinni byli zginąć bohaterską śmiercią w walce za ojczyznę zamiast pławić się we własnych cuchnących ekstrementach. Nie mogłam pomóc tym umierającym żołnierzom i nie potrafiłam znieść ich losu. Zachowałam ich na zawsze w pamięci jako uosobienie potwornego cierpienia ludzkości...
Cena, jak za lot na Marsa, na razie podziękuję, mimo że to moje klimaty...

Nirven
Posty: 75
Rejestracja: 31 maja 2021, 12:21

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Nirven » 16 lut 2023, 08:19

Stani pisze:
15 lut 2023, 22:08
Alojzy Trojanowski, Żołnierskie pamiętniki 1914-1918
https://allegro.pl/oferta/zolnierskie-p ... 2950194175
---
Też godne uwagi i przeczytania, zawiera liczne skany ówczesnych dokumentów autora.
Przybliżyłbyś, gdzie autor służył, czy opisuje działania wojenne, w jakich latach był w niewoli? W streszczeniu tych informacji niestety nie znalazłem, a to istotne wiadomości przy decyzji o zakupie (jak sądzę, nie tylko dla mnie).

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 16 lut 2023, 10:33

Nirven pyta, więc odpowiadam cytując:

...gdzie autor służył...

Dziewiętnastego września 1914 roku postanowiliśmy wracać z Krakowa do Przemyśla, aby wziąć udział w pospolitym ruszeniu...

...czy opisuje działania wojenne...

Urzędów, 5-6 lipca 1915. Akt drugi
Było jeszcze zupełnie ciemno i tylko fioletowawy odcień nocy na wschodzie świadczył o bliskim świtaniu, kiedy ogień artylerii zachął padać na nasze stanowiska. Początkowo sądziliśmy, że to chwilowe nękanie naszych pozycji przez nieprzyjaciela i niebawem wszystko ustanie, ale omyliliśmy się; czas mijał a uderzenie przybierało na sile. O świcie stanął w ogniu dwór i wszystkie zabudowania dworskie. Czerwone płomienie lizały niebo, a biały dym unosił się wysoko w górę. Zaskoczenie było całkowite...
Zostałem ranny w prawe ramię, a w chwilę później w nogę, kiedy przemykałem się przez mocno stratowane już zboże...

...w jakich latach był w niewoli?...

W nieznany kraj
Jakim sposobem się tu znalazłem - tego nie wiem.
Leżałem wśród wielu innych w dużym dworskim sadzie, kilka wiorst za okopami. Tu złączeni niedolą losu, wszyscy stali się równymi: jeńcy ze zwycięzcami, żołnierze z oficerami. Jedni leżeli bez ruchu, inni tarzali się z bólu. Wśród nas - jak te dobre duchy - krążyły siostry miłosierdzia, roznosiły jedzenie i papierosy, uspokajały cierpiących i przewiązywały rannych. Od czasu do czasu wynoszono kogoś martwego...
---
18 listopada - w domu po 4 latach i 102 dniach rozłąki.
Wczoraj przyjechałem do Przemyśla. Nie mogę wprost uwierzyć, że jestem w domu, rozmawiam z rodzicami, najbliższymi. Wszystko wydaje się snem, jednym z tych, jakie nieraz miewałem w czasie wojny...
---
Nirven jak sądzę, nie tylko dla Ciebie...

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 16 lut 2023, 16:13

Bronisława Prašek-Całczyńska: Memoari jedne liječnice, Zagreb 1997, j. chorwacki

Bronisława Prašek-Całczyńska: Erinnerungen einer Ärztin, Zagreb 2007, j. niemiecki. - https://knjiga.hr/erinnerungen-einer-ar ... czynska-1/
Na tej mi bardzo zależy, jak ją zakupić i sprowadzić z Zagrzebia ?
---
Dr Bronisława Prasek-Całczyńska, urodziła się 20 grudnia 1887 w Sanoku jako Wiktora Bronisława Całczyńska.

Do Bośni trafiła w 1915 roku, wraz z mężem Czechem Emilem Praskiem. Jak sama podkreślała, była pierwszym lekarzem – pediatrą w Bośni, gdzie pracowała w sarajewskim Szpitalu Miejskim opiekując się najmłodszymi pacjentami. Brak specjalistycznej pomocy medycznej dla dzieci i odpowiednio wykształconych lekarzy powodował, że umieralność wśród dzieci była jedną z największych w Europie. Pomimo ogromu pracy dr Całczyńska potrafiła także znaleźć czas na pomoc mężowi – również lekarzowi – przy szczepieniach w czasie epidemii. Ponadto pełniła obowiązki nauczycielki w szkole dla dziewcząt w Sarajewie, przejmując tę funkcję od swojej koleżanki dr Teodory Krajewskiej. Z Bośni wyjechała w 1922 r. i przeniosła się do Zagrzebia. Tam w czasie II wojny światowej bardzo aktywnie angażowała się w działalność antyfaszystowską, za co została pośmiertnie odznaczona w 1998 r. Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczpospolitej Polskiej...
---
...In dieser Zeit führten die Lebenswege zweier junger Ärzte
—Emil Prasek und Bronislawa Całczyńska nach Bosnien–Herzegowina.
Wir begegnen Dr. Emil Prasek in dem vom Krieg verheerten Galizien,
wo er in der Festung Przemyśl als Leiter des bakteriologischen Dienstes und
»Mikrobenjäger« seinen Krieg gegen die Cholera und andere Epidemien
führt. Wir erleben ihn in Bosnien, wo er in Kriegs— und Nachkriegstagen als
Landesbakteriologe tätig ist und sich vor allem um die Bekämpfung von
Fleck— und Bauchtyphus bemüht. Wir begleiten ihn nach Zagreb, wo er ab
1921 an der neu gegründeten Medizinischen Fakultät unterrichtet, der er
auch eine Zeit lang vorsteht.
Die Opferbereitschaft Dr. Praseks findet ihre Entsprechung in der Tätigkeit
seiner Gattin Dr. Bronisława Całczyńska, einer verdienten Kinderärztin,
der eine große Anzahl bosnischer und kroatischer Kinder zu Dank
verpflichtet ist...

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 17 lut 2023, 14:28

Legionistów wspomnienia niedokończone… Szpital rezerwowy Czerwonego Krzyża ss. niepokalanek w Jarosławiu (1914-1917)
https://mnzp.pl/ksiegarnia/index.php/pr ... 1914-1917/
---
Te szpitalne relacje z archiwum klasztornego w Jarosławiu są niesamowite, szkoda, że tak późno odkryte.

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 18 lut 2023, 22:02

Już od dawna interesują mnie manewry cesarskie w Galicji, szczególnie te w roku 1889 oraz w 1893 r. Temat był już na forum dyskutowany, ale utknął bez wzbogacenia wiedzy. Literatura fachowa niczego nie wzmiankuje, a spodziewałem się tutaj: Michał Oberc, WIZYTA CESARZA FRANCISZKA JÓZEFA I W GALICJI, dopiero czytając: Generał Roman Żaba, WSPOMNIENIA Z LAT UBIEGŁYCH trafiłem na ciekawe relacje o spotkaniu autora z samym Cesarzem w okolicach Krakowca. Po latach dowiedziałem się, że materiał archiwalny o manewrach z 1889 znajduje się w Przemyślu.
Z tego tylko fragment posiadam: ...Cesarz przybył do Galicji 3 września...do Jarosławia, a stamtąd powozem do pierwszej stacji obozowej w pobliskim Pawłosiowie, skąd obserwował manewry piechoty. 6 września...w Krakowcu na manewrach kawalerii, gdzie zatrzymał się u hrabiego Łubieńskiego. Tam też powitali go reprezentanci rad gminnych z Jaworowa, Krakowca i Wielkich Oczu...

O manewrach z roku 1893 są dobre relacje w lit. austriackiej.

Z sentymentu do Krakowca ciągle jeszcze robię transkrypcję: Inwentarz dóbr Krakowiec 1840 i poszukuję dalszych materiałów. To nie ze względu na manewry, Krakowiec to miasteczko dzieciństwa mojej Matki, moje korzenie.

Stani
Posty: 387
Rejestracja: 13 lip 2018, 22:02

Re: Tadeusz Rożek - oficer i fotograf Zenon Harasym

Post autor: Stani » 20 lut 2023, 14:54

Skoro jest poczytność moich wyszperanych nowinek (313 odsłon, 20.02.23) to dodam jeszcze,
że w: Fałat znany i nieznany, tom 3 Korespondencja z lat 1910-1916 nie ma nic o działaniach wojennych, rodzina przetrwała wojnę w bezpiecznych miejscowościach. Ale ciekawostką o grobownictwie jest wzmianka, str. 539:
...Przyjechała z Wiednia komisja dla obejrzenia wystawy (od 18 maja 1916 w Pałacu Sztuki w Krakowie) cmentarzy i pomników poległych żołnierzy w Galicji. Był Hofrath Forster Strefleur, który również serdecznie i przyjaźnie powitał mię z rozmaitemi komplimentami i Handkusem für Gnädige...
Liczne przypisy szerzej omawiają też i to wydarzenie.

Julian Fałat w owych latach korzystał z legitymacji wojskowej z adnotacją: "artysta-malarz wojenny", czyli = Kriegsmaler.
W jego twórczości malarskiej nie spotkałem scen wojennych z lat 1914-15. W katalogu: Juian Fałat - życiorys pędzlem zapisany przeważają krajobrazy, portrety postaci oraz sceny łowieckie.
W łowach chętnie uczestniczył. W czasie jego roboczego pobytu w Berlinie był zapraszanym przez Cesarza Wilhelma na łowy do Hubertusstock.

Jagdschloß Hubertusstock/Schorfheide, w czasach DDR łowino tam też, ale tylko świta, a obecnie każdy może tam dobrze wypocząć i zjeść.

ODPOWIEDZ

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 13 gości