Kompleks górniczo-hutniczy Witkowice

[oeffag]

Tak jak armia austro-wegierska postrzegana jest falszywie na podstawie lektur (i filmów) "Przygody dobrego wojaka Szwejka" czy "CK dezerterzy" tak i cała Monarchia postrzegana jest równie fałszywie jako kraj zacofany, typowo rolniczy, o słabym, przestarzałym przemyśle. Oczywiście, nie dorównywala gospodarczo ówczesnym potęgom takim jak Stany Zjednoczone Ameryki czy kolonialne mocarstwa Anglia i Francja ale na tle innych państw europejskich prezentowała się zupełnie nieźle.
Taki pozytywny przykład nowoczesnej industrializacji istnieje do dzisiaj niedaleko granicy polskiej; to kompleks górniczo-hutniczy Witkowice w Ostrawie.
Początki ciężkiego przemysłu w rejonie Ostrawy sięgają końca 1828 roku, kiedy to arcybiskup ołomuniecki Rudolf Habsburg ogłosił memorandum o konieczności budowy w Ostrawie huty żelaza. Na tej podstawie w 1830 roku uruchomiono hutę "Rudolf", w 1831 roku koksownię a w 1836 pierwszy wielki piec. Rok 1852 to uruchomienie powiązanej z hutą kopalni węgla "Hlubina". Szybki rozwój ostrawskiego przemyslu nastąpił po utworzeniu w listopadzie 1873 roku przez przemysłowców austriackich, braci Wilhelma i Dawida von Gutmann i wiedeńskiego bankiera Anselma Salomona von Rothschilda (zalożyciela banku Creditanstalt) przedsiębiorstwa pod nazwą "Witkowitzer Bergbau und Eisenhütten Gewerkschaft", po czesku "Vítkovické horní a hutní těžířstvo" (VHHT) Jego podstawą była huta w Witkowicach oraz kopalnie rudy żelaza na Morawach i Węgrzech. W 1876 roku dyrektorem generalnym VHHT został wybitny dzialacz gospodarczy, przemysłowiec, ekspert w zakresie przemysłu stalowego Paul Kupelwieser (01.02.1843 - 20.03.1919), między innymi właściciel wyspy Brioni. W okresie jego kierowania VHHT, wykorzystując doskonałą sytuację kapitałową firmy wspartą finansami bankowymi kupowano firmy lub większościowe udzialy w zakładach związanych z przemyslem stalowym. Były to miedzy innymi "Walcownia Teplice i Huta Bessemer" A.G. w północnych Czechach, huta Žofín i zbankrutowana huta Schüller, obie w Morawskiej Ostrawie. Objęto większościowe udziały w Spółce Zjednoczonych Kopalń Witkowickich, Austro-Węgierskiej Kompanii Budowy Wielkich Pieców, przedsiębiorstwie wydobywczym Doubravsko-Orlovskim, Spółce Węglowej i Koksowni w Morawskiej Ostrawie. Te działania spowodowały, że dalsza dzialalność firmy w dotychczasowej formie organizacyjnej stała się niemożliwa. W 1896 rozpoczęła więc dzialalność nowo utworzona przez braci Gutmann i spadkobierców Anselma Rothschilda spółka górniczo-hutnicza Witkovice nosząca również nazwę "Vítkovické horní a hutní těžířstvo" (VHHT) obejmująca szereg zakładów z branży hutniczo-górniczej w tym oryginalny VHHT. Na przełomie XIX i XX wieku witkowickie zakłady były największym przedsiębiorstwem branży góniczo-hutniczej w Monarchii Austro-Wegierskiej i jednymi z największych w Europie. Poczatek drugiej dekady XX wieku to poważna i daleko idąca modernizacja huty w Witkowicach.
W 1918 roku dyrekcję holdingu przeniesiono z Wiednia do Witkowic a firma pozostawala pod kontrolą londyńskiego banku Rothschildów.
Koniec witkowickiej firmy VHHT nastąpił w 1939 roku na skutek przejecia jej przez rząd niemiecki a w 1945 zakłady zostały znacjonalizowane przez czeski rząd jako Vítkovické železárny Klement Gottwald np (VŽKG).
Ostatecznie zakłady zakończyły swoją dzialalność pod koniec XX wieku.
Obraz Otto Bollhagena "Vitkovice 1914"

Vitkovice 1914.jpg

[oeffag]

Obecnie teren huty i kopalni utrzymywany jest jako obszar poindustrialny dostępny dla turystów.
Na wielkim piecu zabudowano platformy widokowe, urządzono muzeum przedstawiajace działalność firmy.
Największym obiektem na terenie huty jest Wielki Piec.
Jego historia rozpoczyna się na początku XX wieku, kiedy to na miejscu wcześniej pracującego pieca wybudowano w latach 1902 - 1905
nowoczesny Wielki Piec.
W latach 1910 - 1911 wraz z innymi obiektami huty przeszedł pierwszą poważną modernizację.
Sukcesywnie unowocześniany i modernizowany służył do końca XX wieku.
Ostatni spust surówki we wrześniu 1998 roku oznaczał zakończenie działalności konpleksu górniczo-hutniczego w Witkowicach.
Fotografie wykonał Junior w styczniu 2024 roku.

Wielki Piec

1 - WIELKI PIEC.jpg

Inne obiekty:

2.jpg

3.jpg

[oeffag]

4.jpg

5.jpg

6.jpg

[oeffag]

I jeszcze widok terenów zakładów witkowickich i Ostrawy z platformy widokowej umieszczonej na szczycie wielkiego pieca.

A.jpg

B.jpg

C.jpg

Autorstwo tych fotografii tak jak i poprzednich Juniora.

[oeffag]

A to już zbiory witkowickiego muzeum:

IMG_20240128_125728.jpg

IMG_20240128_125815.jpg

IMG_20240128_125946.jpg

[Trotta]

Całkiem to dobrze wygląda, dzięki za wyczerpującą relację! Żałuję, że nie zwiedziłem Witkowic, kiedy jeszcze miałem bliżej...

Swoją drogą długo nie miałem pojęcia o istnieniu witkowickiej huty. Dowiedziałem się z inskrypcji na grobie Leopolda Mondla, oficera pochowanego w Szczepanowie - zaintrygowała mnie informacja, że był inżynierem w hucie w Witkowicach.