4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Sprawy lądowych sił zbrojnych Austro-Węgier
dwójkarz
Posty: 1044
Rejestracja: 27 maja 2018, 10:37

4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: dwójkarz » 31 sty 2021, 07:50

Interesuje mnie, kto objął kmdę oddziału po zranieniu mjra Henryka Madurowicza (26 października 1914)? Kmdtem jednej z kompanii był wówczas kpt Karol Bołdeskuł.
Gdzie można "coś" o 4 batalionie znaleźć więcej? Szlak bojowy (sierpień 1914 - listopad 1915), oficerowie etc.?

Awatar użytkownika
Trotta
Posty: 1453
Rejestracja: 18 maja 2018, 15:19
Lokalizacja: Lublin/dawniej Kraków

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: Trotta » 31 sty 2021, 09:11

Podobno właśnie Karl Boldeskul. Niestety podaję to wg. spisów, gdzie do listopada 1914 jako dca figuruje Felix Schulz, potem Madurowicz, a Boldeskul od grudnia. W marcu 1915 batalion miał objąć major Friedrich Markl, dowodził do następnego roku.

Szlak bojowy zapewne mniej więcej jak cała 2. ITD, czyli pierwsza ofensywa mniej więcej na linii Frampol - Fajsławice, jesienny San zdaje się koło Niska, potem Opatówka, bitwa krakowska, okolice Jaślisk i Wisłoka Wielkiego, dolina Laborczy, Małastów (dokładnie grzbiet Magury na wschód od przełęczy), Przemyśl, później skręt ku Lublinowi. Raportów baonu za walki karpackie chyba nie ma, bo karton miałem w ręku, pewnie bym zeskanował. W dostępnych w sieci zasobach ANK (zespół akt V DOK - głównie przejęte papiery austriackie dot. cmentarzy) jest lista strat baonu z Galicji zach.
Є в Києві злота брама, На тій брамі синьо-жовта фана!

Awatar użytkownika
Ursi
Posty: 865
Rejestracja: 18 maja 2018, 16:57
Kontakt:

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: Ursi » 31 sty 2021, 09:31

Uzupełnię z lekka: po zajęciu Przemyśla przerzucony nad dolny San, pod Leżajsk, przeprawił się 15 VI, potem dwa dni walk w rejonie Ożanny i pościg nad Tanew.
Sicher jest sicher, powiedział Mannlicher i zrobił szperklapę.

dwójkarz
Posty: 1044
Rejestracja: 27 maja 2018, 10:37

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: dwójkarz » 31 sty 2021, 10:11

Wielkie dzięki!

W aktach personalnych Bołdeskuła, polskich, tego wz dcy/ kmdta w 1914 nie ma.

Niestety akta są bardzo zdekompletowane. Pułkownik podpisał Volkslistę, zapewne w związku z tym pewne dokumenty wyszły.
Kilkanaście stron na płka i szefa OII to "grubo" za mało.

Mnie ten 4 batalion właśnie - tylko i wyłącznie - w kontekście Bołdeskuła interesuje. Biogram większy musi mieć, bo on i Radio Gruppe AOK/ Radio Front Austro Nord (1916 - 1917) i nasz Oddział II (1919 - 1920) prowadził.

Adiutantem 4 batalionu był Józef Stanslicki.

Czy mógłbym prosić o namiar (link) na ten wykaz z ANK?

KG
Posty: 758
Rejestracja: 19 maja 2018, 16:16

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: KG » 31 sty 2021, 11:30

Jakoś tak się działo, że Karol Bołdeskuł co jakiś czas mi się pojawiał przy grzebaniu w papierach, więc sobie trochę wynotowałem takich strzępów informacji o nim, a przy okazji o FJB.4. Zamierzałem coś tam napisać, ale się nie poskładało w żadną całość. Może dlatego, że tajnymi służbami się nie interesuję i liczę na wzajemność.

Karol Bołdeskuł na pewno był dowódcą tymczasowym FJB.4. Tak napisano w informacji o przyznaniu mu MVK3KD, ogłoszonej w marcu 1915 roku.
Zgodnie z Verordnungsblatt z 24.04.1915, Friedrich Markl z IR.49, któremu już powierzono komendę FJB.4, zostaje formalnym komendantem tego batalionu. Czyli tak jak pisze Trotta, w tym czasie batalionem faktycznie dowodził.
Czyli w czasie bitwy majowej, gdy Karl Bołdeskuł dowodził 3. kompanią nacierającą z grzbietu Magury Małastowskiej na wschód od przełęczy w kierunku Pętnej, dowódcą był Friedrich Markl. Kilkunastu zabitych pochowano na cmentarzu przy drodze przez grzbiet Magury (nr 60).
Friedrich Markl w listopadzie 1915 awansował na stopień Obstlt. i wówczas wymieniano go jako dowódcę FJB.4.
W styczniu 1916 otrzymał zgodę na przyjęcie Krzyża Żelaznego 2. klasy i wymieniono go jako komendanta FJB.4, przy czym wniosek był chyba dość stary, gdyż według tego komunikatu Markl jest nadal majorem. Takie samo odznaczenie i w tym samym czasie otrzymał Karl Bołdeskuł (Hptm. w IR.90, czyli pułku z którego został przeniesiony do FJB.4), a Obstlt. Oskar Hranilović von Czvetassin (to tak nawiasem i bez związku) – Krzyż Żelazny 1. klasy.
To zresztą jakaś dziwna sprawa, bo rok później Bołdeskuł znowu pojawia się w komunikacie o przyjęciu EK2, a wówczas (znów na marginesie i bez związku) zgodę na przyjęcie EK1 otrzymali Obst. Karl Christophori i Obstlt. Oskar Slameczka.

W czerwcu 1916 w informacji o odznaczeniu Obstlt. Markla EKO3KD podane, że jest komendantem FJB (bez wymienienia numeru).
Tenże Markl jesienią 1917 został nobilitowany i nadal podawano, że jest z FJB.4. Jednostkę tę miał wpisaną do nieśmiertelnika:
https://www.dorotheum.com/en/l/1347601/

Karol Bołdeskul został też odznaczony brązowym Signum Laudis w styczniu 1916 (nadal jako Hptm. w IR.90), a rok później – srebrnym SL. Wówczas jest już nadkompletowym oficerem w IR.90, przydzielonym do Sztabu Generalnego, czyli zaczął nowy, interesujący etap swojego życia.
Tak też określono go (ale już w stopniu majora), gdy w sierpniu 1918 odznaczano go EKO3KD.

Karol Bołdeskuł urodził się 4 (1?) listopada 1877 w miejscowości Slobotka. To pewno gdzieś na Bukowinie. Ale gdzie?
Jako datę zgonu zwykle podaje się „po 1944”. Zmarł w Wiedniu 28 listopada 1949. Ciekawi mnie, co się z nim działo od wyjścia z obozu koncentracyjnego, gdzie był więźniem „prewencyjnym”, aż do śmierci?

dwójkarz
Posty: 1044
Rejestracja: 27 maja 2018, 10:37

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: dwójkarz » 31 sty 2021, 12:51

Dziękuję bardzo!

Data śmierci Bołdeskuła była dotychczas nieznana, nie wiedziałem także, że był w KL.

To co mam wygląda jak następuje:

Karta ewidencyjna, [1922].
żona Marianna Miza, bezdzietny
data wstąpienia do WP 8 stycznia 1919 r.
Akademia Wojskowa Wiener Neustadt 1897 – 1899
1 września 1899 – 1 września 1907 75 pułk piechoty, oficer w kompanii, adiutant batalionu
1905 – 1905 Szkoła Wojenna
1 września 1907 – 1 października 1912 nauczyciel w Szkole Kadetów we Lwowie
1 listopada 1912 – 1 października 1913 komendant kompanii 90 pułk piechoty
1 października 1913 – 4 sierpnia 1914 Biuro Ewidencyjne
4 sierpnia 1914 – 4 listopada 1915 komendant kompanii, batalionu, 4 batalionu strzelców
4 listopada 1915 – 1 lutego 1916 „przy brygadzie piechoty przydzielony do Sztabu Gen.” „oficer Sztabu Gen.”
1 lutego 1916 – 1 sierpnia 1917 „kier. sł radio podsłuchowej na fr. ros”
1 sierpnia 1917 – 1 maja 1918 1 oficer 12 Brygada Górska
1 maja 1918 – 1 listopada 1918 „kierownik transportów kolejowych w Odessie”
8 stycznia 1919 przyjęty do WP
1 kwietnia 1919 szef OII
20 lipca 1920 oficer łącznikowy przy Armii generała Pawlenki
17 października 1920 „wysłany do przeprow. pertraktacji z sowiecką armią w Berdyczowie w sprawie rozejmu”, „pertraktacje zakończone podpisaniem o wycofaniu wojsk obu stron przez linię rozejmową i pas neutralny, trwały dziesięć dni”
1 października [???] 1920 „wyznaczony szefem sztabu Grupy Południowej 6 Armii”
15 grudnia 1920 „powołany na zastępstwo szefa sztabu 6 Armii”
„Od 7 lutego 1921 roku bez przydziału, zachorował w marcu 1921 i otrzymał dwumiesięczny urlop dla poratowania zdrowia”
15 maja 1922 III rezerwa Dz. Pers. 9/ 22
1 października 1922 przeniesiony w stały stan spoczynku z prawem noszenia munduru Dz. Pers. 42/ 1922
podporucznik 18 sierpnia 1899
porucznik 1 listopada 1904
kapitan 1 maja 1913
major 1 sierpnia 1918
pułkownik 1 kwietnia 1920 „weryfikacja szarży”

Karol Bołdeskuł: Karta ewidencyjna, [1920].
7 listopada 1915 – 20 marca 1916 „w sztabie generalnym (4 Bryg. Piechoty)”
14 sierpnia 1917 – 4 maja 1918 1 oficer 12 Brygada Górska
14 maja 1918 – 1 listopada 1918 „jako oficer Sztabu Gen. wysłany z ramienia Szefa Kolejnictwa do pomocy i na zastępcę kierownika kolejowego transportowego oddziału w Odessie”
12 stycznia 1919 – 31 marca 1919 szef Sekcji Zachodniej
zdolny do służby frontowej
EKO3, MVK3 „i wszystkie niższe odznaczenia”, EK2
data wstąpienia do WP 12 stycznia 1919

Karol Bołdeskuł: Karta stanu służby w W. P., 18 grudnia 1920.
28 lipca – 15 października oficer łącznikowy
20 października – 28 października 1920 „przewodniczący polskiej komisji rozejmowej w Berdyczowie”
3 grudnia – 15 grudnia „czasowo szef sztabu Dow. Grupy Połud. (Latinika) w 6 Armii” w zastępstwie generał podporucznik Szymański
16 grudnia „zastępstwo szefa sztabu Dow. 6 Armii”

Oczywiście daty dzienne, objęcia, zdania etc. trzeba zweryfikować. To karty/ listy wypełniane osobiście przez Bołdeskuła.

KG
Posty: 758
Rejestracja: 19 maja 2018, 16:16

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: KG » 31 sty 2021, 13:19

Jak już wcześniej pisałem, coś tam knułem w tej sprawie.
Karol Alfered BOLDESKUL, oficer w st. spocz. (a.D.), żonaty, bezdzietny, katolik, Polak, mieszkający w Poznaniu przy Tannenbergstrasse 1/6, został aresztowany prewencyjnie i przewieziony 25 kwietnia 1940 roku do obozu w Dachau. Otrzymał numer 5309. 5 czerwca 1940 roku odesłano go do Mauthausen. Nie wiem, jak długo był w tym obozie.

O czasach wcześniejszych jest krótka wzmianka wzmianka w: Bogumił Rudawski, Rola poznańskiej ekspozytury Głównego Urzędu Powierniczego Wschód w grabieży polskiego mienia dokonanej w Kraju Warty w latach 1939 –1944 - mieszkał w Poznaniu, prowadził zakład samochodowy, który został przymusowo przejęty, mimo iż właściciel miał status DVL 3.

Dzisiaj przejrzałem jeszcze kilka papierów (elektronicznych), dotyczących dowództwa FJB.4.
Henryk Madurowicz - czy na pewno faktycznie objął dowództwo batalionu?
Jak podajesz, ranny został 26 października 1914 roku. Poinformowano o tym w Liście strat z 10.12.1914 – kapitan, w 4. kompanii FJB.4, urodzony w Przemyślanach w roku 1868, postrzał w lewą łydkę. Natomiast jego awans na majora (od 1 stycznia 1915) z jednoczesnym powołaniem na komendanta FJB.4 ogłoszony jest w Verordnungsblatt z 19 grudnia 1914.
Jeżeli jednak mianowano go dowódcą od 1.01.1915 lub od 19.12.1914 (chociaż słowo „jednocześnie” pewno odnosi się też do daty styczniowej), to faktycznie komendy raczej nie objął – pod koniec lutego 1915 został przeniesiony w stan spoczynku (jako komendant FJB.4) – niezdolny do służby liniowej, przeznaczony do zadań lokalnych.
Mogło być więc tak, że w związku z tymi perturbacjami Karol Bołdeskuł był tymczasowym dowódcą do marca 1915 i nigdy formalnie dowódcą nie został.
Dowódca batalionu, Obstlt. Felix Schulz, został ciężko ranny w głowę (dwa postrzały) w tej samej potyczce, gdy zraniony w łydkę został Hptm. Heinrich Madurowicz. Schulz trafił do szpitala w Krakowie, a w połowie listopada poinformowano o jego śmierci podczas transportu do Wiednia. Wkrótce jednak wiadomość ta została zdementowana. Zmarł w Wiedniu 13 grudnia 1914. Czyli komenda batalionu tymczasowo została przejęta pod koniec października.

Przebieg służby Karola Bołdeskuła do 1914 roku dałoby się zweryfikować na podstawie Ranglisten.

dwójkarz
Posty: 1044
Rejestracja: 27 maja 2018, 10:37

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: dwójkarz » 31 sty 2021, 13:29

O Madurowiczu wiem na podstawie jego polskiej teczki personalnej. Jakie tam dokumenty są - nie pamiętam oczywiście - ale mam to "gdzieś" na foto. Postaram się wyszukać szybko, nie wpisałem tego do pliku, nawet nie pamiętam kiedy (rok) to fotografowałem. Znajdę.

Akt personalnych Bołdeskuła w Wiedniu nie szukałem. Sprawa musi poczekać.

Bardzo to wszystko interesujące!

O Madurowiczu jeszcze:

5 czerwca 1921 r.
major Zdzisław Tatar – Trześniowski zastrzelił podpułkownika Henryka Madurowicza, następnie popełnił samobójstwo

O co "poszło" nie pamiętam, muszę wyszukać fotki teczki.

KG
Posty: 758
Rejestracja: 19 maja 2018, 16:16

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: KG » 31 sty 2021, 15:10

Zapewne Henryk Madurowicz podawał, że był komendantem FJB.4. Miał do tego podstawy, bo nominację dostał. Przypuszczam jednak, że batalionu faktycznie nie objął, skoro pod koniec lutego 1915 przeszedł w stan spoczynku, a procedura superarbitracyjna musiała trochę potrwać.

Mam wątpliwości, czy Karol Bołdeskuł otrzymał nominację na dowódcę (stałego) FJB.4, bo to by oznaczało, że wiosną 1915 roku wrócił na stanowisko dowódcy kompanii w tym samym pułku, więc byłaby to służbowa degradacja. W przypadku dowódcy tymczasowego (a przynajmniej jakiś czas nim był) powrót do poprzedniej funkcji to rzecz normalna.
Jesienią 1914 Karol Bołdeskuł był kapitanem o 1,5 rocznym stażu. Awans na stopień majora otrzymał w lecie 1918 roku. To też przemawia przeciw mianowaniu go na stałego dowódcę pułku strzelców polowych w 1914 lub na początku 1915 roku.

Oficjalnie przyczyna gwałtownego zdarzenia pomiędzy Zdzisławem Trześniowskim a Henrykiem Madurowiczem w krakowskich koszarach na Krowodrzy w 1921 roku chyba nie została podana. Wojskowe życiorysy mieli bardzo różne. Ciekawe co w Twojej teczce.

Awatar użytkownika
Trotta
Posty: 1453
Rejestracja: 18 maja 2018, 15:19
Lokalizacja: Lublin/dawniej Kraków

Re: 4 batalion strzelców polowych kmdci, oficerowie

Post autor: Trotta » 31 sty 2021, 17:49

KG pisze:
31 sty 2021, 15:10
Zapewne Henryk Madurowicz podawał, że był komendantem FJB.4. Miał do tego podstawy, bo nominację dostał. Przypuszczam jednak, że batalionu faktycznie nie objął, skoro pod koniec lutego 1915 przeszedł w stan spoczynku, a procedura superarbitracyjna musiała trochę potrwać.

Mam wątpliwości, czy Karol Bołdeskuł otrzymał nominację na dowódcę (stałego) FJB.4, bo to by oznaczało, że wiosną 1915 roku wrócił na stanowisko dowódcy kompanii w tym samym pułku, więc byłaby to służbowa degradacja. W przypadku dowódcy tymczasowego (a przynajmniej jakiś czas nim był) powrót do poprzedniej funkcji to rzecz normalna.
Wg znanych mi informacji obaj byli dowódcami tymczasowymi. Stałym został dopiero Markl.
Є в Києві злота брама, На тій брамі синьо-жовта фана!

ODPOWIEDZ

Kto jest online

Użytkownicy przeglądający to forum: Obecnie na forum nie ma żadnego zarejestrowanego użytkownika i 12 gości