Lustracja A.D. 1918

[oeffag]

Kolega dwójkarz napisał:

.....zakładam nikt na świecie nie wie więcej ode mnie,

też tak zakładamy.

może w końcu wydam.

w końcu wydaj!

[Józek]

Killian, dowódca tarnowskiej placówki, gorliwie tropiący polskich legionistów, w lutym 1918 r. w okolicy dworca o mało nie został zlinczowany przez tłum manifestujący przeciwko planom oddania przez Austriaków Chełmszczyzny Ukraińcom - pisze o tym w swoim artykule Wojciech Sypek (i przytacza zapisy ze wspomnień i relacji).

[oeffag]

Napisał onegdaj Kolega Józek:

Sprawa dokumentacji krakowskiej placówki była poruszana w kolejnych miesiącach na łamach prasy.

Faktycznie, sprawa tej dokumentacji od samego początku uzyskania niepodległości była wałkowana w prasie:
Niezawodny IKAC w numerze 212 z dn.05.11.1918 alarmował:

212. 05.11.1919.png

Jak się okazało, dokumentację przejęła "wojskowość" ale z niezrozumiałych względów szybko się jej pozbyła o czym również informował
IKAC ledwie trzy dni później.

215. 08.11.1918.png

Zastanawiajęce jest, dlaczego "wojskowość" przekazała tę dokumentację akurat tym posłom?

[Józek]

Może dlatego że ci akurat posłowie byli też naczelnikami wydziałów (w tym wojskowego i sprawiedliwości) w Polskiej Komisji Likwidacyjnej? Na dokładkę to jeden ludowiec, jeden endek i jeden socjalista. Być może oni stanowili wtedy po prostu prezydium PKL? Z prasy wynika że akta badał już potem kto inny - dwaj prokuratorzy ale wyznaczeni przez prezydium PKL.

[oeffag]

Może dlatego że ci akurat posłowie byli też naczelnikami wydziałów (w tym wojskowego i sprawiedliwości) w Polskiej Komisji Likwidacyjnej?

Sądzę, że masz rację Kolego Józku; to byłoby logiczne wytłumaczenie dlaczego akurat ci posłowie otrzymali tę dokumentację.
Chociaż nadal zdumiewa mnie fakt, że tę dokumentację wypuściła z ręki "wojskowość" - tu logiki nie widzę.

[oeffag]

Logika logiką ale sam fakt przejęcia archiwum austro-węgierskiego oddziału wywiadowczego najpierw przez polską "wojskowość"
a potem szybkie przekazanie go cywilom wzbudził duży niepokój w określonych kręgach.
Niektórzy postanowili się asekurować zawczasu i wymiksować z tematu. I to publicznie, w prasie jak niżej:

211.04.11.1918 - Kopia.png

[Józek]

Chociaż nadal zdumiewa mnie fakt, że tę dokumentację wypuściła z ręki "wojskowość" - tu logiki nie widzę.

Te pierwsze tygodnie i miesiące niepodległości to dużo wyzwań, zmian, sporów kompetencyjnych itp. Sądząc po relacjach prasowych nie bardzo wiedziano co to za akta, co mogą zawierać, czy są kompletne i czy to na pewno to ten zbiór o którym wszyscy mówią. Gen Roja był nominatem PKL, jakieś akta ponoć tej komisji wydał, część opieczętowano (wartę przy nich trzymali zdaje się harcerze) i tych już wydać nie chciał. Jego następca Gołogórski nakazał wydać akta członkom cywilnej komisji powołanej przez PKL, ale wiadomo że przejrzeli tylko dwa ostatnie roczniki, a przy przeglądaniu był stale obecny oficer (pytanie co im w ogóle wydano i czy akta opuszczały siedzibę komendy). Po kilku tygodniach zakończyli przeglądanie, ilość akt przerosła ich oczekiwania a aktami zainteresowały się msw i mswojs., a niedługo potem nie było już PKL.